Thời gian gần đây, tin tức về nhiều vụ bạo hành học đường được đăng tải trên các phương tiện truyền thông mỗi ngày. Hầu hết đều chép miệng, xã hội phát triển đem bạo lực đến học đường. Và 13 lý do – Thirteen Reasons Why là cuốn sách độc đáo, kể về sự việc đó dưới góc nhìn của nạn nhân. 

Bằng ngôn từ tinh tế, tác giả Jay Ashe đã đưa người đọc đi qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Và rồi cuối cùng, bạn đọc có thể nhận ra sự đớn đau luôn ở đâu đó quanh mình.

Trong bài viết này, Hải Yến Life sẽ cung cấp cho bạn những thông tin thú vị về tác phẩm này.

Lời tựa dành cho bài viết này

Sau rất nhiều vụ bạo lực học đường, xã hội hiện đại đang nháo nhào lên vì câu chuyện ẩn giấu phía sau tình trạng ấy. Là do sự phát triển kinh tế khiến con người điên rồ hơn? Do sự thiếu quan tâm của cha mẹ khiến các em bạo lực hơn?

Bạo lực học đường đang ngày càng trở thành câu chuyện nhức nhối chung của xã hội
Bạo lực học đường đang ngày càng trở thành câu chuyện nhức nhối chung của xã hội

Câu trả lời chắc chắn nhất, có lẽ chỉ các nhà chuyên gia tâm lý, các nhà xã hội học mới có thể lý giải. Nhưng mình biết, bạo lực dù xảy ra ở đâu, học đường, gia đình, hay bnơi nào khác đều thật sự xấu xí. 

Jay Asher – một nhà văn người Mỹ đã viết ‘13 lý do’. Cuốn sách này đem đến cho độc giả một lời cảnh tỉnh sâu sắc nhưng rất chua xót về vấn nạn bạo lực học đường. Xuất bản ở Việt Nam năm 2019, cuốn sách nhanh chóng trở thành một trong những đầu sách bán chạy nhất của Nhã Nam.

>> Xem thêm: Review sách ‘Những giấc mơ ở hiệu sách Morisaki’.

Review sách 13 lý do – hành trình đi tìm nguyên nhân Hannah từ bỏ cuộc sống

Cuốn sách sở hữu ngoại hình vô cùng ấn tượng

Về hình thức, Nhã Nam vốn đã là một sự đảm bảo về ngoại hình của mỗi sản phẩm. Sách “Mười ba lý do” khiến độc giả thích thú với bìa màu đỏ đậm, vô cùng bắt mắt.

Bìa sách 13 lý do được in với màu sắc đỏ rực, nổi bật
Bìa sách 13 lý do được in với màu sắc đỏ rực, nổi bật

Dưới góc nhìn của một người-mù-thẩm-mỹ, Yến cho rằng là một sự lựa chọn hoàn hảo. Màu đỏ có sức gây ấn tượng, làm nổi bật chủ thể. Từ đó, là tiền đề quan trọng để diễn tả nội dung của cuốn sách có tính “ nghiêm trọng” như thế nào.

Và tất nhiên, nó cũng là màu đỏ của máu! Màu đã vây lấy Hannah Baker để đưa cô đi đến kết thúc cuộc sống này.

Trên nền đỏ là hình ảnh chiếc băng cát sét cũ kỹ. Một hình tượng xuyên suốt, có ý nghĩa quan trọng trong cả cuốn sách. Nó chính là sợi dây kết nối giữa hiện tại của những người đang sống và ký ức của Hanah – một cô gái đã chết.

Nội dung cuốn hút đến mê đắm của 13 Reasons Why

Dư luận và nhận định

Khi dựng thành phim và trở nên nổi tiếng, 13 Reasons Why đã trở thành chủ đề tranh cãi của rất nhiều chương trình, thậm chí là các chuyên gia xã hội, tâm lý vị thành niên. 

Nguyên nhân là nội dung của sách có rất nhiều vấn đề nhức nhối, thậm chí còn quá “nặng” như thuốc phiện, quấy rối tình dục, miệt thị, tẩy chay, tự sát, tấn  công, bắt nạt tập thể…

Nhưng dù công nhận hay chối bỏ, những câu chuyện đó vẫn xảy ra mỗi ngày. Chúng vẫn ở đâu đó ngoài kia. Có thể là một trường trung học, một trường đại học, thậm chí là môi trường công sở của người trưởng thành.

13 reasons why
Một cảnh trong bộ phim 13 reasons why được chuyển thể từ sách

Điểm đặc biệt của 13 lý do là chúng ta không đi tìm kết cục. Kết cục câu chuyện đã rõ ngay từ những trang sách đầu tiên: Hannah tự sát sau một chuỗi dài những khổ đau, mệt mỏi.

Và hành trình trong cuốn sách là đi tìm nguyên nhân Hannah làm điều đó, thông qua những cuộn băng cô để lại. Và việc này có ý nghĩa rất lớn trong việc kích thích trí tò mò của độc giả. Và rõ ràng, tác giả Jay Asher đã thành công, tạo được nhiều điều tuyệt vời với cách kể chuyện độc đáo này.

13 lý do được ghi lại trong 13 cuốn băng. Mỗi cuốn băng, mỗi lý do là một vấn đề làm Hannah mất dần niềm tin vào cuộc sống. Và nó chính là con đường đưa chúng ta đi tìm nguyên nhân, con đường dẫn Hannah đến với cái kết của cuộc đời.

Sơ lược câu chuyện trong Thirteen Reasons Why

Hai nhân vật chính của cuốn sách này là Hannah Baker – cô nàng thị phi bậc nhất trường và Clay Jensen – một học sinh mọt sách, bình thường, không nổi bật. Chính cách xây dựng nhân vật này khiến sự thật càng trở nên đau xót khi Hannah Baker luôn khát khao có được cuộc sống như Clay. Nhưng đến chết, cô bé vẫn không có được điều mình mong muốn.

Tạo hình của nhân vật chính Hannah Baker
Tạo hình của nhân vật chính Hannah Baker trong phim chuyển thể

Clay Jensen là đại diện cho những người như chúng ta. Những kẻ hiền lành, không gây sự với ai, cũng chẳng ai gây sự với mình. Và hiển nhiên, chúng ta luôn thấy mình vô tội trước những bạo lực, những tổn thương của người này do người kia gây nên. Miễn rằng chúng chẳng dính dáng đến mình.

Một người tự tử, bản thân họ đã “tự” chọn kết cục chấm dứt cuộc sống này. Do đó, xã hội chẳng mấy ai nghĩ rằng mình cũng góp phần trong cái chết đó.

Nhưng có thật không?

Khi đeo balo, bên trong chứa đầy băng cát sét – những lá thư tuyệt mệnh của Hannah, Clay đã không ngừng suy nghĩ. Cậu chàng tự hỏi bản thân rằng:

“Liệu mình có làm gì sai với Hannah không? Liệu mình có phải một phần trong cái chết của cô ấy?”

Xen kẽ giữa những lời kể trong băng của Hannah chính là ý nghĩ của Clay. Trong đó, chúng ta có thể tìm thấy cả những lời mà Clay muốn nói với Hannah khi cô còn sống. Nhưng Clay không làm vậy, và cậu cũng chẳng nghĩ rằng mình sẽ không thể làm vậy cho đến khi nghe những cuốn băng kia.

Ai trong chúng ta cũng vậy, đều ngại ngùng nói ra những lời khen, những câu thương yêu. Và đến khi người thân, người thương rời đi mất, chúng ta mới nuối tiếc, ước gì mình đã nói sớm hơn những lời yêu thương ấy.

Trong cuốn sách, Clay đã phải chịu một bản án vô cùng khủng khiếp. Điều đó được thể hiện rõ ràng qua câu văn:

“Và từ giờ, bất kể lúc nào có ai xin lỗi tôi, tôi sẽ lại nghĩ đến Hannah”.

13 lý do – cuốn sách được viết với cách viết chắc tay của tác giả

Cuốn sách này được viết chắc tay với những dòng suy tưởng đan xen nhưng vẫn liền mạch
Cuốn sách này được viết chắc tay với những dòng suy tưởng đan xen nhưng vẫn liền mạch

Trong suốt chiều dài của tiểu thuyết, chúng ta đi từ suy nghĩ của Clay đến những dòng kể của Hannah. May mắn, sự khéo léo của tác giả đã khiến nó linh động, mượt mà và không gây cảm giác khó chịu.

Đặc biệt, sự chuyển tiếp liên tục này khiến câu chuyện không mang tính một chiều. Nó thể hiện được góc nhìn u uất của người đã chết, và cái nhìn từ một kẻ ngoài cuộc, chứng kiến những câu chuyện đó và nghe lại những lời kể của Hannah.

>>> Có thể bạn quan tâm: Review sách Phố của những cửa hiệu u tối.

Lời cảnh tỉnh sâu sắc cho mỗi con người, ở mọi lứa tuổi

Hannah thực sự là một cô gái đáng thương đến vô cùng. Cô bé có những sai lầm, có những điều thiếu kém, nhưng cô xứng đáng với một cuộc sống tốt hơn. Được lớn lên, được trở thành một người phụ nữ.

Tuy nhiên, những lý do khiến Hannah tự tử vẫn còn gây tranh cãi. Nhiều người cho rằng “có đáng hay không”. Chẳng phải học sinh nào cũng đang chịu những đớn đau như Hannah đang chịu hay sao?

Ồ, thực ra bạn nói đúng rồi đấy! Những lý do Hannah nêu ra tuy đớn đau, nhưng cũng chẳng đến mức thiếu gặp. Bạn có thể thấy nó ở đó, ở đây trong cuộc sống bình thường.

Cảnh tự tử đầy ám ảnh của Hannah
Cảnh tự tử đầy ám ảnh của Hannah

Nhưng khả năng chịu đựng của mỗi chúng ta là khác nhau. Việc này đối với bạn nhẹ nhàng, nhưng với tôi thì không. Và ngược lại.

Nếu so sánh tâm trí con người giống một chiếc cầu chì, thì dòng điện cho phép lại là khác nhau. Và chẳng phải, chính những điều nhỏ nhặt có thể để lại đau đớn sâu, lớn lao. Lâu dần, chẳng có gì ngạc nhiên khi nó giết chết một con người cả.

Mong đợi cuối cùng của cô bé Hannah là cánh cửa văn phòng mở ra, thầy sẽ đuổi theo em, giúp đỡ em. Nhưng mình thấy điều này có đôi chút “không ổn”. Khi em quyết định đóng chặt tâm hồn mình nhưng lại mong chờ người khác cố công mở cửa. Dù thầy Potter sai, nhưng có lẽ nỗi đau của thầy cũng rất nhiều.

Nếu một ngày nào đó bạn thấy đau đớn và muốn được trợ giúp, hãy mở rộng lòng mình và bắt đầu sẻ chia. Có thể, bạn sẽ nhận lại sự nhạo báng và đớn đau, nhưng đâu đó vẫn có những con người thật sự cảm thông đang chờ bạn mở lòng để trò chuyện và thương yêu.

Lời kết

Sau khi đọc sách, bạn cũng có thể xem phim để cảm nhận những nỗi đau của các nhân vật
Sau khi đọc sách, bạn cũng có thể xem phim để cảm nhận những nỗi đau của các nhân vật

Với những thông tin này, Hải Yến Life đã nêu lên những nhận định cơ bản của mình về cuốn sách 13 lý do. Đồng thời, tiết lộ 1 phần nội dung sách. Đớn đau, bi thương, bóp nghẹt trái tim, nhưng đây thực sự là một cuốn sách hấp dẫn. bạn nên dành một chút thời gian để trải nghiệm những gì Jay Asher mang lại nhé.